Noclegi - polskie wybrzeże

Człuchów

10 May 2012r.

Gród człuchowski, wcho­dzący w skład kasztelanii szczytneńskiej, co najmniej od połowy XIII stulecia strzegł pogranicza Pomorza Gdań­skiego. Znajdował się on na półwyspie Kujawy oblanym jeziorami, z których bierze początek rzeczułka Chrzęstowa, dopływ Gwdy. W końcu XIII wieku Człuchów stał się centrum rozległych dóbr na­danych przez Łokietka Miko­łajowi z Pońca. W wieku XIV, podobnie jak wiele innych pomorskich grodów, trafił w ręce Krzyżaków, którzy jed­nak Człuchowa nie zdobyli, ale —- uciekając się do róż­nych krętactw — w 1312 ro­ku gród i zaczątek miasta wokół niego kupili. Wznieśli oni na grodziskowym półwys­pie potężny, drugi co do wiel­kości po malborskim, zamek, osadzając w nim komtura pa­nującego nad znacznym ob­szarem ziem, od Białego Bo­ru po Tucholę. Jeszcze w czasie budowy zamku, która trwała aż 45 lat, Człuchów, dogodnie usytuowany na skrzyżowaniu dwóch ważnych szlaków: „drogi margrabiów" łączącej Marchię Brandenbur­ską z państwem zakonnym i traktu handlowego, wiodące­go ze Słupska od morza do Wielkopolski, i szybko rozwi­jający się dzięki temu poło­żeniu, otrzymał prawa miej­skie (1348). Specjalnością człuchowian w owym czasie, aż do końca XIV wieku, było sukiennictwo i płóciennictwo. Po zwycięstwie pod Grun­waldem Człuchów zajęła za­łoga polska, na krótko już tylko, pod koniec wojny trzy­nastoletniej, w czasie której miasto było członkiem anty- krzyżackiego Związku Pruskiego, ustępując Krzyżakom. Odzyskany Człuchów aż do pierwszego rozbioru Polski był siedzibą polskich staros­tów. Przed Radziwiłłami 73 funkcję tę sprawował w Człuchowie między innymi Jakub Wejher (patrz WEJ­HEROWO), który w pierwszej połowie XVII wieku ufundo­wał dla miasta kościół kato­licki, istniejący do dziś. Na­tomiast z zamku człuchowskiego, poza wieżą, do której w pierwszej połowie ubiegłe­go wieku przymurowano luterski zbór, współcześnie za­mieniony na Dom Kultury z częścią wydzieloną na nie­wielkie muzeum, pozostało już niewiele. Trochę murów wśród zieleni bogatego w sta­rodrzew parku, ślady fos i wałów, na których umiesz­czono zabytkowe armaty.